YouTube en de brand in het museum

Sinds enkele jaren is het er: YouTube. Sinds wanneer precies is me niet duidelijk, sinds wanneer ook echt iedereen het kent, weet ik ook niet. Sommige dingen zijn er gewoon ineens. Zo ook YouTube. En dat kun je merken.

YouTube lijkt elke dag wel weer dieper verweven in de samenleving. Filmpjes worden druk bekeken, Google kocht de site, terwijl ook de serieuze media er gebruik van het systeem gebruik gaan maken. En dan zijn er ook nog de ‘YouTube-helden’. Een beroemd voorbeeld is Esmée Denters, het slaapkamerzangeresje, die haar ‘optredens’ op YouTube plaatste en daar een contract en een optreden met Justin Timberlake mee verdiende. En wat te denken van het filmpje ‘Stone Island’. Een jongen laat op aparte wijze zijn nieuwe jas zien, meer dan honderdduizend keer werd het inmiddels bekeken.

Omdat sterren als Oprah ook nog een duit in het zakje doen, zorgt YouTube voor een enorme mix van de meest uiteenlopende filmpjes. En dat heeft een grote aantrekkingskracht. YouTube is nu leuk, cool en überhip. Maar het is eigenlijk nog zo veel meer dan alleen hip, zo werd me deze week duidelijk.

Armando Museum
Woensdag werd bekend dat de omstanders van de brand in het Armando Museum in Amersfoort pas erg laat 112 gebeld hebben. Hadden ze dit eerder gedaan, dan had het museum wellicht gered kunnen worden, zo bleek uit een onderzoek naar de brand die waarschijnlijk buiten begon. Veel omstanders of toeschouwers hadden een tijd lang naar de brand staan kijken in de veronderstelling dat iemand anders wel al naar 112 gebeld zou hebben. De brandweer rukte pas uit na een automatische melding van de rookmelder in het gebouw.

Maar omstanders hadden niet alleen staan kijken, zo bleek ook. Ze hadden ook foto’s of filmpjes gemaakt. Twee jongens die de eerste beelden maakten, kregen in het NOS Journaal de vraag waarom ze niet eerst 112 gebeld hadden, bij het zien van de brand. Eén van de jongens vertelde dat ze eigenlijk in shock waren, en vervolgens hun mobiele telefoons hadden gepakt om de brand te filmen. “Ik dacht, misschien kunnen we het wel op YouTube zetten.”

In het pre-mobiele tijdperk waren mensen misschien wel naar het dichtstbijzijnde huis gerend, om daar dan 06-11 te bellen. Nu hoeft dat niet meer, bijna iedereen heeft een mobiel op zak. En dus zou je denken dat hulpdiensten nog sneller ter plaatse kunnen zijn. Maar nu grijp je bij het zien van een brand die mobiele telefoon, dat apparaat waar vroeger ook nog wel eens mee gebeld werd, je schakelt de camerafunctie in en je maakt een briljant filmpje. Uploaden maar.

Spektakel
Terwijl het filmpje binnenliep, brandde het museum af. Ach ja, laten we eerlijk zijn. Schilderijen, beelden, dat zijn toch ook allemaal oude media. En die schilderijen van Van Ruisdael, staan die niet ergens online?

Voor de twee jongens was dit een nieuw spektakel, normaal zie je zoiets online of in een film, nu een keertje in het echt, what’s the difference. En ook zij dachten dat anderen het alarmnummer al wel gebeld zouden hebben. Dus als je dan de producent van beelden op YouTube kan zijn, pak je natuurlijk die kans.

Weet je wat Esmée Denters trouwens deed toen ze optrad in de Amsterdam Arena? Staand op het podium, tussen de nummers door, het publiek aan haar voeten, pakte ze haar cameraatje en filmde...